Kağan Kahveci iki bölümden oluşacak bu seminerin ilk bölümünde 2000'li yıllardan itibaren felsefe alanında öne çıkan kimi yeni düşüncelere kısaca değindikten sonra Quentin Meillassoux'nun bir filozof olarak yolculuğundan ve eserlerinden bahsedecek. İkinci bölümde filozofun henüz yayınlanmamış temel eseri 'İlahi Yokluk'un 4 sayfalık açılış argümanı okunarak yorumlanacak ve tartışılacak.

Serbest çevirmenlik ve felsefecilik yapan Kağan Kahveci özelikle yeni materyalizmler ve realizmler konusundaki çalışmaları ve çevirileriyle biliniyor. Quentin Meillassoux'nun Sonluluğun Sonrası ve Spekülatif Materyalizm kitaplarını ve Emanuele Coccia'nın Bitkilerin Yaşamı kitabını türkçeleştirdi.

İki bölümden oluşan seminer videosu youtube kanalımızda... youtube.com/@opusxi

Katılım taleplerinden ve lojistik gerekçelerden ötürü, Bir Göçebeler Ulusu Tasarlamak projesi kapsamında yüz yüze gerçekleştireceğimiz atölye çalışmalarının takvimine ve katılım sürecine dair kimi değişiklikler yaptık. Atölyelerle ilgilenen herkesi atölye içeriklerine, katılımcı kayıtlarına ve süreç yönetimine dair ayrıntılı bilgi vereceğimiz çevrimiçi toplantıya davet ediyoruz.

Atölyelerin içeriklerine ve kayıt koşullarına dair bir saat sürecek çevrimiçi toplantının linkini 11 Aralık Pazar günü saat 18:45'te www.opusonbir.com/gocebeulus.html adresinde ve Instagram hesabımızda yayınlayacağız. Katılmak isteyenlerin duyurularımızı takip etmesini önerir, ilginize teşekkür ederiz.

Müzisyen ve müzikolog Esin Nilay Zengin, yakınlarda tamamladığı yüksek lisans tezinde odaklandığı konuları, OPUS XI dinleyicileriyle paylaşacak. Hem toplumun genelinde hem de konservatuarlar gibi müzik eğitim kurumlarında dışlanan Metal müzik kültürünün sembollerine, bu sembollerin kimlik ve komünite inşasındaki rolüne değinecek.

Müzik hayatına Anadolu Üniversitesi Devlet Konservatuvarı'nın piyano bölümünde başlayan Zengin, mezuniyetini, yine aynı kurumun müzikoloji bölümünden almıştır. Akabinde Ankara Müzik ve Güzel Sanatlar Üniversitesi'nde yüksek lisansa kabul edilmiş; Hakkı Alper Maral danışmanlığında yürütülen Metal Müzik odaklı teziyle, Nisan 2022'de mezun olmuştur. Araştırmalarına akademik ortam dışında devam eden Zengin, bunun yanısıra, özel gelişim gösteren bireyler ve okul öncesi odağındaki öğrencileriyle yaptığı piyano çalışmalarını sürdürmektedir.

Göçmenlik ve göçmenler kolayca siyasi yargıların konusu olurken, meselenin gözden hep uzak kalan bir tarafı var: Sürülen öznenin psikolojisi. Alışkanlıkların, aidiyet hissinin, kimliğin kaybı için tutulan yas ve duygusal ikmal olanaklarının yokluğu, göçebeyi trajik bir figüre dönüştürür. Şenol Demirhan, "Göçebenin Duygusal İkmali" söyleşisinde, göçün kayba ve yeniden inşaya dönük yüzüne bakıyor.

Şenol Demirhan çocukluğunu, babasının mesleğinden dolayı çeşitli şehirlerde muktedir bir göçebe olarak geçirdi. 99 Marmara Depremi sırasında afetler ve diğer zorlayıcı yaşam olayları sonrası destek çalışmalarına dahil oldu. Uzun yıllar Ankara’da ikamet etse de kimi resmi ve sivil kurumlar adına afet, göç, maden faciaları, istismar, şiddet ve benzer olaylarda çalışmak adına göçebeliğini sürdürdü. Kendisi gibi bir "göçebe uzman grubuyla” resmi ve gayrıresmi çalışmalarına devam etti. Son üç yıldır İstanbul’da pandemi yerlisi olarak, sabit bir ikamette. Bir eğitim kurumunda tam zamanlı psikolojik danışmanlık, bir üniversitede yarı zamanlı öğretim görevliliği yapıyor.

Bir saat sürecek dans dersimizde baharın gelişiyle bedenlerimizi canlandıracağız, oyunbaz olmanın yollarını bulacağız ve hareket halinde kalarak, hep beraber dans ederek eğleneceğiz!

Ders 18 yaş üstü her türlü katılımcıya açıktır. Bedensel rahatsızlıkları olan katılımcılara uygun olmamakla beraber, fazla efor gerektirmeyecek bir derstir. Rahat giysiler giyip, kalın çorap ve suyunuzu yanınıza getirip iki saat önceden yemeyi kesmiş olmanız yeterlidir.

Ders saat 13:00’da başlayacaktır, geç kalmayınız.

Bilet için:
www.yortkitap.com

Kontenjan 6 kişiyle sınırlıdır.

Fotoğraf: Harry Callahan

Orhan Cem Çetin, hem sanat projeleriyle hem de tanıtım fotoğrafçılığı, editoryal fotoğrafçılık, fotoğraf teknikleri/teknolojisi alanında danışmanlık, editörlük, fotoğraf eğitmenliği ve çevirmenlikle ördüğü deneyimini “Anlam Örüntüleri Üzerine İnşa Edilen Konsept Geliştirme Süreci” başlıklı söyleşisinde OPUS XI izleyicileriyle paylaşacak.

Söyleşi, herkese açık ve ücretsiz.

Orhan Cem Çetin
www.orhancemcetin.com

1960 yılında İstanbul'da doğdu. Fotoğraf alanında kendisini yetiştirdi. Boğaziçi Üniversitesi Psikoloji Bölümü'nde lisans, İstanbul Bilgi Üniversitesi Görsel İletişim Tasarımı Bölümü'nde yüksek lisans derecesini tamamladı. İstanbul’da yaşıyor ve çalışıyor. İlk kişisel sergisi olan Tanıdık Şeyler (1988) alternatif fotoğraf yaklaşımı ile dikkat çekti. O tarihten bu yana çok sayıda kişisel proje gerçekleştirdi, farklı disiplinlerden sanatçılar ile birlikte çok sayıda ortak projede yer aldı. Sanat çalışmalarının yanı sıra hayatını tanıtım fotoğrafçılığı, editoryal fotoğrafçılık, fotoğraf teknikleri/teknolojisi alanında danışmanlık, editörlük, fotoğraf eğitmenliği ve çevirmenlik yaparak kazanmaktadır. Halen Bahçeşehir Üniversitesi ve Galatasaray Üniversitesi eğitmen kadrosundadır. Orhan Cem Çetin sergi, gösteri ve performanslarında kavramsal ve disiplinlerarası tutumu ile tanınmakta, denemeleri ve fotoğraf kültürüne dair metinleri çeşitli basılı ve çevrimiçi dergilerde yer almaktadır.

Kitapları:
Bedava Gergedan (2004, 2018)
TutKeep (2018)

Bugün Uluslararası İnsan Hakları Hukuku’nun da önemli bir konusu olan “vicdan özgürlüğü” tartışması, bu seminerde politik ve hukuki daralmışlığı aşarak vicdanın ne olduğu ve özünün neyi içerdiğiyle ilgili kavramsal bir soruşturmanın konusu haline geliyor. Adem Dağlar, dinsel nitelikler içeren kanaatler olmaktan çok seküler bağlama oturmuş bağımsız bir özgürlük alanı olarak karşımıza çıkan vicdan kavramının tarihsel ve kültürel evrimini, pratik dilde daralan ve genişleyen serüvenini “zoraki göçebe” kavramsallaştırmasıyla yeniden okuyor.

Hande Çevik, bu seminerde mültecilerin ihtiyaçlarına odaklanan uzun soluklu deneyimini paylaşıyor. “Göçebe” kavramı, bu seminerde iktidarın dışladığı gruplara; kurumsal söyleme konu olan, ama bir yandan da devletin korumacılığından yoksun bir karanlığa itilenlere; mültecilere; devletin en küçük aygıtı olan çekirdek aileye sığmayan, heteroseksist düzene uymayanlara, tüm toplumsal cinsiyet aşırı kişilikler, cinsel azınlıklar ve cinsiyet kalıplarının azınlık kıldığı gruplara; yani vatandaş olarak kabul görmeyenlere dek genişliyor.

Devletin uzam/yer üzerindeki iradesi ve iktidarının, ulus devletlerin yaratımı olan “modern kent” olgusu üzerinden aktarılacağı seminerde Eşref Taner İlerde, yerleşik düzen pratiğini kentsel planlama üzerinden okuyor. Kentin oluşumunda öne çıkan mekânın iktisadi biçimlenişi ile özel ve kamusal mekânın nasıl yönetildiğini kavramayı, modern kentlerde bireyin sınırlarını oluşturan arazi organizasyonu ve özel mülkiyet konuları çerçevesinde yer ve yerleşme içerikleri örneklemeyi amaçlıyor.

“Göçebe” figürünün düşünce dünyamızda, gündelik dilimizde ve tahayyülümüzdeki çeşitli karşılıklarını eleştirel bir bakışla kat eden, çeşitli kavramsal gereçlerle sökmeye ve yeniden inşa etmeye odaklanan seminerde Osman Şişman, kinopolitika, dromoloji, loculus, göçebe düşünce gibi felsefi gereçlerden oluşan alet çantasını birlikte kullanmayı öneriyor ve dinleyicileri, projenin izleğini keşfe davet ediyor.

"İnsan asla hiçbir şey anlatmamalı, bilgi de vermemeli, hikâye de aktarmamalı, hiç varolmamış, yeryüzüne ayak basmamış, dünyayı dolaşmamış ya da bu dünyadan geçmiş ama tek gözü kör, kararsız unutuşa gömülerek yarı yarıya kurtulmuş varlıkları da insanlara hatırlatmamalı."

Javier Marías, 20 Eylül 1951-11 Eylül 2022

OPUS XI “oda müziği dinletisi” etkinliklerine Anadolu Üniversitesi Senfoni Orkestrası üyelerinin oluşturduğu flütlü quartet dinletisiyle giriş yapıyoruz. OpusXI inisiyatifi olarak yapmış olduğumuz tüm etkinlikler, informal bir düzende kentin kültür ve sosyal hayatına yeni olanaklar sunmayı amaçlamaktadır. Bu duygulara ortak olan herkesi bekliyoruz.

Bir saat sürecek dans dersimizde baharın gelişiyle bedenlerimizi canlandıracağız, oyunbaz olmanın yollarını bulacağız ve hareket halinde kalarak, hep beraber dans ederek eğleneceğiz!

Ders 18 yaş üstü her türlü katılımcıya açıktır. Bedensel rahatsızlıkları olan katılımcılara uygun olmamakla beraber, fazla efor gerektirmeyecek bir derstir. Rahat giysiler giyip, kalın çorap ve suyunuzu yanınıza getirip iki saat önceden yemeyi kesmiş olmanız yeterlidir.

İrfan Dönmez’in 12 Mart -18 Nisan 2022 tarihleri arasında Eldem Sanat Alanı’nda sergilenen Saklı serisine dair bir seminer.

“Saklı”, İrfan Dönmez’in uzun süredir odaklandığı bir fikri –yüz imgesinin temsil gücünü sorgulama fikrini– farklı tekniklerle tuval üzerinde derinlemesine araştırdığı bir dizi resim ve yerleştirmeden oluşuyor. Dönmez, önceki yıllarda Türkiye’de ve yurtdışında sergilediği serilerinde yüz imgesinin hafızanın işleyişindeki rolünü sorguluyordu. “Saklı” adı altında bir araya getirdiği işlerinde, yine yüzün ve hafızanın boşluklarını, muğlak ve sisli alanlarını kat ediyor. Bu kez, kurumların kayıt altına alma eylemlerine daha çok odaklanıyor.

Kurumların saymak üzerine kurulu teknolojilerle imgelerimizi ve eylemlerimizi kayda geçirme tecrübesi durmaksızın gelişiyor. Algoritmaların öğrenmeye aç ve gitgide daha isabetli hale gelen hafıza ve tahmin yetenekleri, tüm yaşamı işgal etmenin yeni yollarını aramaktan yorulmuyor. Bugün yüz tanıma teknolojileriyle, dijital takip gereçleriyle, neredeyse tüm alışverişlerin kayıtlarıyla bütün fiziksel ve sanal seyahatlerin rotasını ezberleyen ve kullanan muazzam bulutsu bir hafıza, her şeyi sayılara tahvil eden bir enformasyon akışına dönüştü. Yığını oluşturan herkes, bu dijital bürokrasinin keskin bakışına maruz kalıyor. Bu yetmezmiş gibi, kendi ürettikleri ve dolaşıma soktukları öz-imgeleriyle, bile isteye bıraktıkları izlerle, fikirlerini olabildiğince yaygın bir şekilde teşhir etme eğilimleriyle bu bakışa mühim bir katkıda bulunuyor. Hepimiz yapıyoruz bunu. Hatta, öznelliğimiz de bu filtrelerin kurucu müdahalesiyle oluşuyor, dönüşüyor.

Vesikalık fotoğraf, bugünün sayısallaştırılmış kimlik ve takip gereçlerinden önce, kurumların en sevdiği imgelerden biriydi; belki de hâlâ öyle. Halbuki güçlü hislerin, zaman ve mekân içindeki durmak bilmez hareketin, beklenmedik vakaların her an dönüştürdüğü yüzlerimiz, flaşların patladığı o kısa an dışında, asla vesikalıklardaki gibi görünmüyor. Kurumların bakışından gizlenen, isteyerek ya da istemeyerek ondan kaçan, kapsanamaz, kavranamaz bir yanı var yüzlerimizin ve yaşamımızın.

İrfan Dönmez, yüzün ve bedenin daha çok tanınmayı, daha çok bilinmeyi arzulayan pozunun kutsandığı, böylece kaydedilme rızasının kolayca üretildiği bu çağda muğlaklığı, tekinsizliği, bakıştan saklanan şeyi öne çıkarıyor. “Saklı”da, çeşitli müdahalelerle biçimlerini dönüştürdüğü yüz imgelerine eşlik eden sayısal grafik kompozisyonlarla, dijital bürokrasinin ve büyük verinin içinden sermayeye tahvil edilecek profiller yakalamaya uğraşan algoritmaların filtrelerinden kaçan, bu muazzam gereçlerin yarattığı temsil biçimlerine direnen, saklı kalan bir özgürlük alanına yaklaşmayı deniyor.

Osman Şişman
Mart 2022